kerstsfeer in het zuidelijk halfrond

Alhoewel het in Cochabamba een 30-tal graden warmer is dan in België hangt ook hier de kerstsfeer in de lucht. Wij presenteren je de absurditeit van kerstverlichting in palmbomen, en de realiteit van wat Bolivianen bezighoudt deze (en ook andere) tijd(en) van het jaar: feestjes :)
In december is daar natuurlijk extra aangelegenheid voor en ook ik mocht al deel uitmaken van een kerstontbijt, kerstspelletjes, uitwisseling van kerstcadeau’s, kerstdiners,… .
Al deze gezelligheid en m’n mano a mano familie maken dat ik me hier goed voel, en niet te nostalgisch word door het gemis van een Belgische witte kerst, traditionele familiefeesten of kerstfeestjes aan zee…

Hehe,maar intussen zijn we al aangekomen in Sucre. Door internetproblemen kon ik m’n blogbericht gisteren niet afmaken alvorens onze nachtbusrit aan te vangen richting de geboortestad van m’n liefste vriendje.
Sucre ligt een 300km van Cochabamba, ofte een 10-tal uur in bus door het ruige Boliviaanse berglandschap. Sucre is de hoofdstad van Bolivia, en wij gaan hier kerst doorbrengen bij Arturo’s familie. Toch een beetje traditie dus, en vooral ook veel gezelligheid bij m’n schoonfamilie :)

Ons bezoek aan Sucre is eveneens de start van een reisje doorheen Bolivia. Ja, joepie, ik gun mezelf de komende weken wat vakantie, en trek als Arturo’s assistente mee het Boliviaanse land in om kikkers te monitoren en dergelijke meer. Wij beschikken vanaf vandaag over een auto, en gaan grondig genieten van de vrijheid die dit voertuig ons zal bieden. We hebben er reuzezin in!!

Energie alom!
Deze voormiddag ben ik in Sucre al, joehoew, gaan klimmen,

(met zicht op de stad)

En deze namiddag,zoals de traditie het voorschrijft in Bolivia, in de dagen voor kerst, bakten we buñuelos met de hele familie. (een soort oliebol waar je een gaatje inboort, nadien met een soort suikerstroop eet, en deze gaan we de komende dagen vol smaak verorberen)

njammie!!

Om af te sluiten nog een kleine nota over onze geliefde cantera waar we in Cochabamba gaan klimmen.



Sinds vorige week hebben we namelijk een Chagas alarm uitgeroepen aldaar.
De laatste tijd, tijdens het regenseizoen, duiken er af en toe “vinchucas” op aan onze favoriete klimplek. “Vinchucas” (of: triatoma infestans) zijn de insecten die de chagas-parasiet (ofte: trypanosoma cruzi) overdragen.
De ziekte ‘Chagas’ wordt overgedragen door de kaka van de vinchuca. Je wordt meestal geïnfecteerd nadat een vinchuca bloed uit je zuigt, defeceert na haar heerlijke maaltijd, en als jij je dan toevallig schart en alzo de kaka in dit minuscule wondje brengt...
Chagas is een ziekte die na een 20-tal jaar van infectie je darmen en hart doen dilateren; en nog een reeksje symptomen met zich meedraagt, maar voor meer medische info, mail me dan best persoonlijk zo kom ik niet te vakidioterig over.

Aldus: vorig weekend collecteerde men een 5-tal vinchucas op onze favoriete klimplek en liet ze analyseren in het labo… resultaat: alle 5 Chagas positief…

Dat was geen goed nieuws voor ons klimclubje en we verzamelden algauw voor een urgentievergadering om de hele zaak te evalueren. Omdat het een natuurgebied kunnen we de vinchuca’s niet uitroeien met chemicalieën, en er is weinig geweten over andere controlemiddelen. Maar gelukkig bleek alvast iedereen negatief die een Chagas-test onderging (die kon ik meenemen van het health center waar k werk).
Het wordt nu vooral uitkijken voor de vinchucakaka en controleren dat ze zich niet in onze rugzakken en zo nestelen. Uiteindelijk valt het dus nog mee, gaan we nog steeds heerlijk klimmen, en zijn we gewoon alweer n beetje voorzichtiger geworden.

toch nog even een schoenencheck

en dan hupla!

groetjes en vele knuffels uit Bolivia!

arturo en ineke x

happy birthday C.S. Maica central

blije gezichten in La Maica :)

el camino y el viaje y etc...

Ik kleur het vertelsel vandaag wederom met een Mano a Mano verhaal. Daar breng ik dan ook het grootste deel van m’n tijd door.
Vorige week mocht ik meereizen voor de opening van een nieuwe weg en de inspectie voor de bouw van een nieuw gezondheidscenter.

m’n stoeren en minder stoere reismaatjes :)

Tja, Mano a Mano neemt het begrip “accesibility” zeer letterlijk. en naast het bouwen van gezondheidscentra en het organiseren van consultaties in afgelegen gebieden (waarheen ‘de avionetta’ het enige transportmiddel is), legt Mano a Mano ook wegen aan.
Begin dit jaar bouwde men in ‘La Joya’ een gezondheidscenter. La Joya is een arm dorp zonder electriciteit, en tot voor kort was de enige toegangsweg de aangrenzende rivier. De bereikbaarheid naar en van La Joya hing dus vooral af van de goodwill en het waterniveau van ‘el rio’.

Dankzij Mano a Mano is er nu een verbindigsweg met een naburig dorp. Er is 10maanden gezwoegd om een pad te maken in de bergen, 13,5km, een afdaling van 3000m tot 1500m. Stel het je maar voor.
Een ambulance kan nu het hele jaar door in La Joya geraken en als bijkomend voordeel hopen we dat men de weg ook gebruikt om landbouwproducten te exporteren. In La Joya rijzen de citrusbomen namelijk als het niets uit de grond…


de nieuwe weg door Mano a Mano aangelegd, gezien van op een tegenoverliggende bergtop


feestelijke inwijding van de weg, die aankomt naast het gezondheidscenter

Dit reisje was een bijzondere ervaring. We passeerden ook langs Quivale, alwaar we een ander gezondheidscenter bezochten dat in een bijzonder slechte staat is, en waarvoor de community-members een aanvraag deden bij Mano a Mano voor de bouw van een nieuw center.
Geen electriciteit, geen stromend water, geen bevallingskamer,… dit centrum is idd in zeer slechte staat. Nog even peilen naar de motivatie van de dorpsbewoners, maar hoogstwaarschijnlijk wordt in 2011 gestart met de bouw van een nieuw healthcenter



een beeld binnenin het huidige healthcenter
(ik had ook nog een foto van de toiletten, maar omdat dit niet meer is dan een gat in de grond met een adoben muurtje voor, kan je het je wellicht zo ook voorstellen)


En, reizen in Bolivia is sowieso altijd een beetje avontuur. Zo kregen we onderweg ook te maken met de eerste zware regenval van het seizoen met als gevolg heel wat landslides, en wegen vol modder. Gelukkig is Mano a Mano goed voorzien, en konden we met onze 4x4 een aantal vastgelopen auto’s uit de modder trekken… .



Een ander belangrijk luik van Mano a Mano is “capacitación”, en een aantal maal per jaar worden bijscholingen georganiseerd voor de gezondheidswerkers. Voor velen van hen is het de enige mogelijk om zich bij te scholen en daarom zijn de cursussen erg gegeerd. Zo was er voorbije week de cursus voor de verpleegkundigen, waar ook ik les gaf. Het was moeilijk in te schatten wat het niveau is van deze verpleegkundigen, omdat velen van hen op het niveau van artsen staan (de verantwoordelijkheid van een heel gebied voor zich, bevallingen en de eerste zorgen bij urgenties, etc), maar het was een geslaagde les over ‘parasitosis intestinal’, en jippie, zo kon ik nog even m’n tropische kennis bovenhalen.

Alzo, tot hier een beetje. Voorts plak ik er nog een aantal foto’s bij van het verjaardagsfeestje in C.S. Maica central. Dat bestaat sinds vorige week 3jaar, johee.

groetjes,
y un abrazo fuerte,
ineke x

Infernillo

en gisteren op uitstap met klimvrienden.
de plaatsnaam Infernillo betekent 'Kleine hel', maar het lijkt wel een groot paradijs in deze oase van rust. riviertjes, meren, bergen, groen, gras, bomen, rust rust rust.




maar natuurlijk klauteren waar je klauteren kan ;)

escalar

onze klimtrip op zondag...

machistische mannen in Maica maar de mijne is een schat

Het werk raakt stilaan een gewoonte. ’s Voormiddags patiënten zien en ’ s namiddags researchen in Mano a Mano.
In het gezondheidscenter was ik deze week wel vol onbegrip tov possesieve, machistische mannen.
Zo was er een miskraam in de community, nav een risicozwangerschap (wij hadden de vrouw eerder laten opnemen in het ziekenhuis), maar, het was haar zus die het ons allemaal vertelde, haar man heeft haar mee naar huis genomen, vervolgens heeft ze daar na een aantal dagen haar kind verloren en heeft ze nu voortdurend pijn, koude rillingen en koorts, … haar echtgenoot verbiedt haar medische hulp te zoeken…, wij vermoeden dat er resten in haar baarmoeder zijn en diagnosticeren dit als een urgentie. Dan overvalt je als arts een gevoel van onbegrip en machteloosheid, en we konden enkel de zus aanmoedigen deze jonge vrouw van 19 bij haar echtgenoot weg te halen en hulp te zoeken;
een ander verhaal is een baby van 2 maanden die stierf nav een diarree-episode. Wij hoorden het van de mama 1 maand later, alzo ook dat het haar echtgenoot was die haar verbood naar het gezondheidscenter te komen om de baby te laten onderzoeken en te behandelen. (waarvoor ze geen cent moeten betalen)

Houden ze dan niet van hun kinderen en vrouw en zien ze ze liever sterven?
Hoogtijd om die mannen een lesjes te leren! Vrouwen zijn hier bovendien zeer onderdanig en afhankelijk.
We weten nog niet hoe we het probleem gaan aanpakken, maar we moeten naar buiten komen willen we niet langer zulke verhalen horen.
Gelukkig is Dra Nelly een superdynamische, enthousiaste arts, en we bedenken samen een plan hoe we die mannen kunnen bereiken, want in het gezondheidscenter zien we ze haast nooit.

Ik kan nog uitgebreid casussen aanhalen die ik tegenkom in C.S. Maica Central, maar gooi het over een vrolijkere boeg met verhaaltjes over onze weekendtrips.


Vorig weekend bvb: zaaalig uitrusten in alle luxe in een landhuis hier in de buurt, bij vrienden van Arturo.


met Arturo's kikkervriendjes

en op nachtelijke kikkerzoektocht

veiligheid

Vorige week zondag was het campagne tegen rabies (hondsdolheid) en trokken we er met een hele bende artsen en studenten geneeskunde en diergeneeskunde op uit om honden en katten te vaccineren.
Interessant gebeuren: we verzamelden in het C.S. Maica Central, laadden onszelf met frigobox en vaccinatiemateriaal in een pick-up, en werden vervolgens in groepjes van twee gedropt op verschillende straathoeken in de buurt.
Wij stelden ons strategisch op aan een winkeltje en vandaaruit liep het nieuws als een lopende vaart, na een uur hadden we al een 50-tal honden en katten gevaccineerd, en de hele voormiddag kwam men z’n huisdier brengen voor een prik, wat steeds een creatief gebeuren was om het dier in een zodanige positie te murwen dat je geen gevaar liep op schrammen of beten.
De bioveiligheid was jammer genoeg zero. Naaldcontainers hadden we niet. Er waren te weinig injectienaalden, en we moesten dezelfde gebruiken per 2 à 3 honden. Dat betekent steeds recappen en het gevaar lopen jezelf te prikken (als je het plastiekje niet goed over de naald schuift ).
Ik kwam er gelukkig met een aantal kattenschrammen van af, maar een van m’n collega’s ging bij de terugkeer in de pick-up per ongeluk op een zak met gerecapte (en niet geracpte) naalden zitten…ajje… een naald doorheen haar vel. En dan maar hopen dat er geen vieze ziekten overgedragen zijn.


Ziehier 2 trotse zussen met hun hondjes, post-vaccinatie (herkenbaar aan de groene lintjes)

Tja, in Bolivia moet je steeds een beetje op je hoede zijn als het veiligheid betreft...
Dit weekend zat ik in een lezing over Public Health toen het plots een beetje begonnen te rommelen boven ons hoofd. De lezing ging door, maar gestaag ging de linkervleugel toch veiliger oorden opzoeken… maar goed ook, want plots viel een deel van het dak naar beneden. Gelukkig was niemand gewond en zagen we dit voorval als een hilarisch einde van de lezing.
Maar zo zie je maar, Bolivia is ook altijd een beetje onvoorspelbaar.

tussendoorse boodschap voor de mama en papa: ik ben zeer voorzichtig en ik ga steeds met m’n fluovestje en fietshelm de straat op als ik met de fiets rij.
(niet zoals de meeste motorijders hier die hun helm absurd genoeg liever op hun moto lijken mee te voeren dan op hun hoofd te zetten)


Intussen ben ik helemaal klaar met het CERCAproject, valt er een last van m’n schouders en ben ik volledig into Mano a Mano.
In de voormiddag werk ik in Maica Central als arts, en in de namiddag ga ik naar het Mano a Mano kantoor waar we een onderzoeksproject uitwerken over de impact van Mano a Mano in Bolivia.
Mano a Mano heeft al 114 gezondheidscentra gebouwd, die nadien tot het publieke systeem gaan behoren, Mano a Mano zorgt voor continue bijscholing van de gezondheidswerkers van de centra door Mano a Mano gebouwd, en Mano a Mano focust zich vooral op basisgezondheidszorg in rurale gebieden.
We willen nu een studie doen die het effect meet van de bijscholing en de infrastructuur door Mano a Mano geleverd. Dit is een meer dan boeiende onderneming, en ik heb een zalige werkomgeving met allemaal zeer gemotiveerde collega’s. super!

Vele groetjes!

cirkeltjes

Waar begint de ontwikkeling van een land?
Alleszins niet bij het bureacratisch boeltje, waarmee ik deze week weer in veelvoud werd geconfronteerd. Voor het enquêteren in de gezondheidscentra moest ik alweer naar allerlei instanties lopen en stempels en handtekeningen verzamelen van zogezegde hoge postjes waarvan je je afvraagt wat hun werkelijke functie is, maar toch een niet te omstreden machtspositie lijken uit te oefenen.
Ik mis de logica in al dat gedoe, maar om iets te bereiken kan ik niet anders dan meelopen in het rijtje. Dat kost vooral veel tijd en geduld. En frustratie belangt niet alleen mij. Het stemt me triest dat dit hele boeltje steeds maar in cirkeltjes rond lijkt te draaien. Geen hoop op vooruitgang of ontwikkeling zolang deze bureaucratie heerst. Jammer, maar hoe ga je er tegen in?

En natuurlijk zijn er uitzonderingen die wel een talent hebben voor vooruitgang en ontwikkeling, zoals mijn geliefde Mano a Mano :). Maar ook zij worden nu tegengehouden want plots blijkt de taks op buitenlandse giften haast onbetaalbaar. Compleet absurd want bepaald medisch materiaal zoals infusen mogen het land zelfs helemaal niet meer binnen en voor het overige materiaal lijkt de belasting niet langer op te wegen tegen de gift.
Bolivia blokkeert z’n eigen ontwikkeling en moet dringend het in cirkeltjes draaien doorbreken wil het een blik op vooruitgang.

Een tweede sleutel tot ontwikkeling is educatie. Daar ben ik nu steevast van overtuigd. Hoewel ik fervent voorvechter blijf van “basisgezondheidszorg voor iedereen”, heeft men mij deze week doen beseffen dat de basis van ontwikkeling bij opvoeding en onderwijs ligt.
Uit de enquêtes afnemen en de gesprekken met de patiënten heb ik al bijzonder veel geleerd. 16-jarigen met baby’s zijn allesbehalve dom maar missen opvoeding en veel kansen. In Bolivia is er geen trend tot zelfontplooiing, weinigen maken bewuste keuzes en vaak hangt er een fatalistisch sfeertje rond alles. Verscheidene meisjes die ik interviewde gingen maar tot 12jaar naar school, nadien werd er gewerkt aan een laag loon. Het is een gemis aan kansen en ontwikkeling, en daar zou de overheid dringend moeten tussenkomen. Zelfs in publieke scholen is het onderwijs vaak te duur. Jammer want met een basiseducatie zou dit land er volgens mij veel beter uitzien.

Ik laat jullie hier. Ik ben intussen ook een interessant onderzoeksproject aan het uitwerken met Mano a Mano, en als het kan doe ik nog wat kliniek. Maar daarover meer de volgende keer.

Bolivia boeit!
Een dikke zoen,
Arturo en Ineke


nog wat beelden van onze voorbije weekendtrip toen we Veerle en Laurijn in de tropen opzochten.


De rivier oversteken is al een avontuur op zich (let op het fantastische benenwerk)

Klimmen waar je klimmen kan

Soms regent het in het regenwoud:
en dan schuil je onder een blad

of in de vleermuizengrot

ontslag

Bewogen week: begonnen met een ontslagmededeling op m’n halftijdse job in Southgroup (voor het onderzoeksproject CERCA).
Het ging er al een tijdje niet zo goed. Ik verveelde me dood, voelde me nutteloos en kon niet communiceren met m’n conservatieve en bekrompen bazin. Haar reactie was heel koel en het leek haar niet zo veel te schelen. Voor mij daarentegen bleek deze beslissing een hele opluchting.

Ik had nogal wat schuldgevoel tegenover het ICRH en UGent omdat zij me mee aan deze job geholpen hadden, maar gelukkig blijft de communicatie met hen goed en staat men daar achter deze beslissing (dankjewel!).
Ik doe voorlopig nog even op eigen houtje voort voor CERCA met enquêtes afnemen in een aantal gezondheidscentra in Cochabamba.

De gezondheidscentra contacteren, een gesprek met de directeur versieren en de interviews plannen was ook weer een hele uitdaging en een werk van lange adem en veel geduld, want de betrokkenheid van de centra in het project bleek tot nu toe minimaal (vreemd).

Alleszins, voor mij is het veel rustiger nu, ik kan zelf m’n dag plannen en heb geen energieslopende verplichtingen meer.

In de voormiddag ga ik, als het enquêteren het toelaat , naar het C.S Maica Central en daar vind ik het nog steeds super om als arts te werken.

Wellicht werk ik na m’n enquêtes nog een onderzoekje uit met Mano a Mano in hun centra. Al heb ik ook de mogelijkheid lopen om mee te helpen in een onderzoeksproject van het tropisch instituut. Het wordt hier precies weer verwarrend en er moeten beslissingen genomen worden.

Maar we doen dit rustig aan en genieten intussen vooral van de Boliviaanse zon en dit leuke Boliviaanse leven :)

Dagdag xx

Vrouwen aan de macht in C.S. Maica Central :) (hier tijdens een fotosessie voor de Amerikaanse Mano a Mano equipe die een documentaire aan het maken is over de ngo).

Dokter Nelly- tandartse Kelly - secretaresse Marie – verpleegster Roxanna – en ikzelve


Met de moto op weg naar het gezondheidscenter.


En soms loopt het eens mis en ligt er een ijzerstukje op de weg: band plat, en 3u wachten tot wanneer de dichtstbijzijnde technicus z’n deuren opent.


Meer koeien dan mensen in Maica...



Weekendwerk: waar was je een hond beter dan in een leegstaand zwembad. (Waterplezier in Sucre bij Arturo’s ouders).

geprikt

In Bolivia zijn een aantal casussen van difterie vastgesteld. Difterie of kroep is een van de besmettelijke kinderziekten die in België niet meer voorkomt dankzij een schitterend vaccinatiebeleid.
In Bolivia daarentegen blijkt dit preventieve beleid te falen, en omdat hier ook sporadisch nog een neonatale tetanus voorkomt, besloot men over te gaan tot een nationale vaccinatiecampagne tegen difterie en tetanus.

Als artsen in de eerste lijn trokken we er deze week dus een aantal dagen op uit om de schoolkinderen in de buurt te vaccineren. Een hele organisatie om de vaccins koel tot aan het gezondheidscentrum te krijgen, vervolgens koel te houden tot aan de scholen, om dan met gemengde gevoelens door de kinderen en jongeren ontvangen te worden (ja, een prik doet pijn :(). Maar aan een ritme van een 300-tal prikken per voormiddag, kunnen wij onze bijdrage aan de campagne alvast geslaagd noemen.

Het werk in het Centro de Salud MAICA CENTRAL blijft bijzonder aangenaam en boeiend.
Ik doe er samen met Dra Nelly de consultaties. (Of vorig week deed ik er ook heel wat alleen omdat zij op cursus was.)
We zien vooral veel kinderen die op een soort kind-en-gezin-achtige controle komen. Ook veel zwangerschapsbegeleiding (foetale harttonen detecteren met je stethoscoop is een leuke uitdaging), een reeks Chagaspatiënten die bezig zijn aan een zware behandelingskuur, veel banale virale infecties afgewisseld met een aantal schrijnende zaken zoals huishoudelijk geweld, vuile en geïnfecteerde wonden, etc.
Het was weer even wennen aan het voorschrijfsysteem in Bolivia. En soms is het frustrerend omdat je maar een terugbetalingssysteem hebt voor kinderen < 5jaar en zwangere vrouwen; en evidence-based medicine is hier om zoveel redenen haast onmogelijk.
Voorts zijn de urinesticks zijn op, kunnen we geen bloedafnames doen en is de medicatievoorraad bijna uitgeput. Het is vaak klinisch gissen omdat het laboratorium en de radioloog te ver in de stad liggen voor een snelle (doch correctere) diagnose. Maar we roeien met de riemen die we hebben en die creativiteit is anderzijds best wel fijn; zo improviseerde ik vandaag de ontbrekende spatula voor een cervixuitstrijkje door een tongspatel in twee te breken.

Maica Central is een interessante buitenwijk van Cochabamba. Er is passeert slechts 1 bus die gemiddeld elk half uur rijdt. Maar vandaag regende het (een zeldzaam gebeuren in Cochabamba) en dan bleek dat er plots helemaal geen bus meer te bespeuren was.
In dat geval heb ik weer alle geluk om m’n persoonlijke ‘taxi Arturo’ te kunnen opbellen en is de terugrit op de moto over kassei- en aardewegen absoluut dikke fun.
Maica ligt op de boerenbuiten, herbergt de melkveehouders van Cochabamba, en ik voel me helemaal thuis in de geur die overeenstemt met die van onze achtertuin in de Kalkense Meersen! Super!
Tot de volgende. Loeiloeidoei x





groetjes vanop ons terras by night!

weekendtripjes

ook onze weekends zijn goed gevuld...

vorig weekend ging ik een groepje biologen vergezellen...

om vleermuizen te bestuderen...

papegaaien spotten...

en nog veel andere wonderen de la pacha mama te aanschouwen. (helaas te veel moois om samen te vatten...)

en dit weekend was het nationale boulderencounter in Bolivia,
en hupla, met onze klimvriendjes uit Cochabamba 8u onderweg naar deze paradijslijke plek


ZALIG!

thuisgevoel in Cochabamba

Na een maand voel ik me goed geïntegreerd in Cochabamba. Ik bouw m’n sociale leven uit, ken een semi-stadsplan uit m’n hoofd, begin allerhande systemen te snappen en ik voel me nuttig in deze maatschappij. Hoera :)

Vorige week was het druk, maar leuk en intens en wauw wat een ervaring voor me.
Maandag mocht ik de opening van een nieuw Mano a Mano healthcenter bijwonen. Twee uur hobbelen in de jeep naar een verlaten bergdorpje waarvan je tijdens de rit denkt dat een dorp in dit gebied enkel een flauwe grap zou kunnen zijn; maar eens aangekomen zijn het de glimlachende kinderen, de muziek en de ambiance in het dorp die je vertellen dat ook hier leven mogelijk is, en vooral dat het de moeite waard is! En ondanks een gebrek aan water, een sobere voedingsvariatie van lama en aardappalen, heeft ook deze comunidad recht op waardige gezondheidszorg, dus dankjewel Mano a Mano!



Nadien was het hard werken tijdens de internationale conferentie rond Emergency care. Met Jaimie (interniste uit Denver die onderzoek doet naar Chagas in de Mano a Mano centra), was ik vooral verantwoordelijk voor de vertalingen in tandheelkunde, en dat zorgde soms voor grappige situaties.
Wij weten nu ook perfect hoe een hele mandibula of maxilla te anesthesiëren, en de hypercurieuze tandartsen werden al gauw onze vriendjes



Het was een bijzondere sfeer tussen de artsen en proffen uit Minnesota en artsen uit heel Bolivia, waarvan enkele 3dagen onderweg om de cursus bij te wonen. Schitterende ervaring!



De slotsessie voor de 300deelnemers aan de conferentie. Dokter Beckman illustreert nog even een methode voor onderzoek van de pediatrische patient.



en hier Jaimie en ikzelf met Monica, onze mamafiguur in Mano a Mano.


En zoals het hoort in Bolivia wordt er na hard werken gefeest! Een fijne maaltijd, muziek en dans, mét demonstratie van het “ballet de Mano a Mano”.... zalig feestje!




En intussen ga ik 's voormiddags helpen in een van de centra van Mano a Mano in een interessante buitenwijk van Cochabamba, maar daarover later meer.

Mano a mano is de max! Gisteren mocht ik mijn vetste Amerikaanse accent bovenhalen en tolken voor de delegatie Amerikaanse artsen die gearriveerd was in de aanloop van de internationale conferentie. Ik heb me deze week vooral nuttig gemaakt met de Engelstalige presentaties vertalen, het manoamanomagazijn doorzoeken naar educatief materiaal, en een beetje logistiek bijstaan waar mogelijk. Ik krijg veel erkenning en word hartelijk ontvangen door de enthousiaste groep manoamanomensen en na de conferentie ga ik klinisch werken in een van de gezondheidscentra. Ruraal of peri-urbaan daar ben ik nog niet uit. Ik moet het nog zien te regelen met m’n ander werk ook natuurlijk. Daar is de sfeer helemaal anders. Gesloten, serieuzer, en nogal aristocratisch. Ik begon me deze week een beetje te vervelen omdat de nodige data ingevuld zijn, en ik nieuw werk moet beginnen creëren voor mezelf en ik dit liever in iets conreter zou investeren… ik wil het echter nog even de kans laten, omdat ik verbonden zit aan m’n vrijwilligerstatuut van de universiteit.
Het zijn soms drukke dagen, maar m’n energiepeil wordt hier in Bolivia heel snel aangevuld. Zon, bergen, rust. En onze fijne weekendtripjes natuurlijk…
Vorig weekend werd er gebiologeerd in het minuscule maar prachtige Siquani.

En wat vinden we in het Titicacameer?




kwaak x

chaos in de stad, rust in m'n hart

Het visumverhaal heeft een vervolg, maar omdat ik het zelf niet leuk vind probeer ik het kort te houden. Het komt er op neer dat ik niets begrijp van de complete absurditeit en inefficiëntie van het systeem. Alle instanties liggen verspreid over de stad, ik moet er vaak vier keer heen omdat ze elke keer weer een nieuw document eisen, en ik weet niet meer waar ik wat nog zoeken moet.
Het zaakje heeft me al m’n twee eerste Boliviaanse maandlonen, een hoop frustratie en veel geduld gekost. Tot Arturo een 'à la boliviano' probeerde, er werd wat onder tafel geregeld met de politie, en plots werd een niet origineel document aanvaard, en werd een procedure die anders 4weken duurt, in 1 dag geklaard. Compleet absurd en belachelijk, frauduleus maar integrerend, en hopelijk krijg ik nu alles tijdig rond zodat ‘k geen boete meer moeten betalen voor illegaal verblijf in het land.

En voorts:
Hehe, de ontmoeting met AZG was al bijna even absurd als het visumgedoe: volledig verticaal programma, geen samenwerking met de regering (terwijl ze hetzelfde plan hebben), enkel urbaan (terwijl de grootste Chagasprevalentie ruraal is), geen vector controle, geen opvolging van de behandeling.
En het AZG-huis: rijkelijk, blank, ver weg van de realiteit.
Met opengesperde ogen en een verveeld gevoel ging ik er buiten. Misschien ben ik wel te kritisch om m’n kinderdroom ooit waar te maken….

Maar goed, de droom dan maar een beetje kneden en intussen heb ik contact met een –hoera, wat voor een ngo :) - Mano a Mano. Mano a Mano werkt vooral rond infrastructuur, educatie, en nog eens hoera, gezondheid. Ze maken onbereikbare gebieden in Bolivia wat bereikbaarder. Mano a Mano is puur Boliviaans, krijgt financiële steun uit USA, maar men bepaalt hier de noodzaak, de aanpak en de uitwerking van de projecten en programma’s. Hun duurzame beleid en de dynamiek om de rurale regio’s van Bolivia te helpen deed m’n hart sneller slaan. Bart Peeters deunde in m’n hoofd met “ Ik wil groot zijn in iets kleins” en ik stemde meteen toe om vanaf volgende week toe te treden als vrijwilliger.
Leuk toeval is ook dat ze in oktober in Cochabamba een internationaal congres rond “Emergency care” organiseren, en ik zal reeds worden ingeschakeld in de voorbereiding. Ik vind het de max!

Maandag begin ik er te werken. ’s Voormiddags weliswaar, want in de namiddag focus ik me voorlopig nog in een analyse van de sexuele en reproductieve gezondheid in Bolivia.
Maar misschien ga ik binnen enkele maanden ook wel ruraal werken in een Mano a Mano project.

E voila, voorts gaat alles hier z’n gangetje. Ik vind het super om weer elke dag bij Arturo te zijn, ook zijn vrienden en collega’s te leren kennen. Samen een dagelijks leven te kunnen hebben zonder aan afscheid te moeten denken.
En hoewel het visum momenteel nog een hele uitdaging is, maakt Arturo’s rust het allemaal draaglijk en vergangkelijk.

En ziehier nog enkele foto’s van ons leuke weekendbezoekje aan Arturo’s ouders en nichtjes in Sucre. En wat doet een mens op zaterdag: brood bakken bijvoorbeeld.


kneden met harde hand

kneden met zachte hand

de oven in

en nadien smmmmullen!