zaterdag 25 oktober 2008

la vida intensiva en bolivia



Intensief en bijzonder interessant! Zo kan ik het best m´n voorbije twee weken omschrijven. Soms leek het wel een beetje een trainingskamp in gyneco-obstetrica. Tijdens mn nachtwachten heb ik maximum een half uurtje geslapen, en had soms zelfs geen tijd om de 15minuten (maximum) te benutten voor ontbijt, middag- of avondmaal.

Tja, een vrouw in arbeid kan je toch niet alleen laten om je eigen honger te stillen, ah ja, de onderbemanning van deze dienst lijkt toch een feit als ik er aan toevoeg dat we toch ook twee maal een post-persende vrouw met kind en al aantroffen in de sala de dilatantes alvorens we in de gaten hadden dat het tijd was ze naar de sala de partos te brengen (al is het natuurlijk ook wel logisch dat het bij een veertig jarige en moeder van 12kinderenm al wat sneller gaat dan bij een dertienjarige primigesta).

Vermoeiend was het, maar anderzijds zweef ik ook een beetje op een energiegolf, want ik denk dat ik nu bijna perfect het bevallingsmechanisme ken, praktisch en theoretisch; en ik vond het allemaal heel leuk en heel interessant.
Ik kan het wel nog steeds moeilijk geloven dat de assistenten hier als het ware vier jaar van het leven opofferen om enkel met gynecologie bezig te zijn. Ik zou het niet kunnen denk ik. Respect, want ik ben hen ook dankbaar dat ze zoveel geduld met mij hadden en me zoveel hebben bijgebracht.
Soms kon ik me ook echter een beetje ergeren aan teveel belachelijke regeltjes waar niemand me een zinnige uileg voor kon geven. Zoals je minstens vijf keer per dag te moeten herkleden (in sala de dilantantes draag je een blauw pakje, bij n bevalling plus steriele schort, soms heb je een spoedchirurgie, dan omkleed je je in het groen, en daarboven je steriele schort, wanneer het overdracht is van de wacht, en om te gaan eten omkleed je je in het wit, schoenen incluis en kam je je haar piekpiekfijn.) En in een dossier moet je soms vijf maal hetzelfde kopiëren, liefst in zolang mogelijke volzinnen. En wanneer de chef-gynecoloog de sala de partos binnenkomt (tweemaal per dag) is het spurten om handtekeningen en stempels te verzamelen om onze dossiers te kunnen afwerken. Ook ik kon best bijzonder zenuwachtig zijn om mn patient voor te stellen en een hoop vragen op me afgevuurd te krijgen. Grappig, maar ook een beetje er over soms, dat autoritaire sfeertje. Net zoals mn stagemaatjes die straf kregen omdat er twee van hun vijf minuten te laat waren, en dan is het nog maar 5 na 7 . Zo moesten ze 4 uur extra in het ziekenhuis blijven. Ik heb me toen even de buitenlands studente gewaand die aan die extra regeltjes mag ontglippen (ik heb ook nog graag een beetje daglicht in mn leven...). Maar ook ik was bijna 2uur gestraft omdat ik reeds voor de derde keer een voorschrift verkeerd geschreven had. Gelukkig deed de charme om buitenlander te zijn het tolerantieniveau weer wat toenemen en ben k wederom kunnen ontglippen.


En ook nu weer ben ik de gelukkige buitenlander die morgen, zondag, geen wacht moet gaan doen, maar zichzelf een weekje vakantie gunt.

Intussen heb k er al een busrit nr La Paz opzitten en is het een beetje bijslapen om maandag een bergbeklimming te kunnen doen. Voor het eerst in de sneeuw met zo ijsbijlen en al. Jippie, k heb er zo een zin in!


Er werd hier trouwens ook al iets over gelijkgestemde zielen gesuggereerd. En ja, die zijn we intussen helemaal tegenkomen! En ook dit zorgt voor die heerlijke energiestroom. En ik vertel nog graag een stukje over onze prachtige bergwandeling van vorig weekend. Sarah en Evan zijn 2 vrijwilligers te werk in Cochabamba. En zo had Sarah ook Arturo leren kennen, een van de weinige Cochabambino´s met zin voor ecologie. Bovendien bioloog en kenner van de mooiste plekjes rond Cochabamba, hij nam ons vorig weekend mee voor een zalige wandeling en onderrichtte ons eveneens in de locale fauna en flora. We klommen tot een meer op 4000 meter waar we dan heerlijk verfrissend indoken. Zwemmen op 4000 meter... zalig! Net als al die leuke ontmoetingen hier.

Ik geniet van m{n leventje in Bolivia!

doen jullie hetzelfde, waar dan ook!

Daag,

ineke x



donderdag 16 oktober 2008

Even mijmer ik terug naar vorige week… zalig was het in hospital Solomon Klein, en mn stagevriendjes hadden me op mn laatste dag verrast met een ijscreme-afscheidsfeestje! …zalig… nu is het andere koek… ik ben maandag begonnen in het universitaire ziekenhuis materno-infantil German Urquidi, en t is hier allemaal n beetje serieuzer. Ik draai mee bij de dilatantes en sala de partos, superleuk, want ik mag zelf bevallingen doen, en er komt veel interessante pathologie binnen van polyhydramnions, tot prematuurtjes en anencephaaltjes die geboren worden, tot vuile vulvacarcinomen etc etc.
Maar een beetje te veel van het goede is dat ik ook verplicht ben van elke drie dagen wacht te lopen en dat betekent dat ik dan welgeteld 34u in het ziekenhuis aanwezig ben. Vorige nacht heb ik ongeveer een kwartiertje kunnen dutten toen er even een bed van een patiente vrij was en s avonds kwam ik een gelijk helemaal gedesorienteerd en zombie-achtig buiten uit het ziekenhuis. Hehe, soms ook al n beetje stress gehad; mn patiente vandaag was n spoedkeizersnede wegens foetale nood en ik moest instrumenteren en wist maar half de namen van de instrumenten in het Spaans, en bij mn tweede episiotomie-hechting werd ik alleen gelaten. Maar fioew, alles gelukkig tot n goed einde gebracht! J
Wat hier trouwens ook opvallend is, is de immense hierarchie en het paternalisme, hoe verder je bent in je assistenschap of hoe meer ervaring je hebt als arts, hoe meer je mag schelden tegen je minder ervaren collegae. Voor mij komt dit n beetje respectloos over, maar hier is dat gewoon gewoonte want twee minuten later lacht weer iedereen happy together. Er is ook zo immens veel (ook nutteloos) schrijfwerk per patient, en dan moet je steeds drie stempels en handtekeningen gaan verzamelen van assistent gyneco, de gynecoloog, en de oppergynecoloog alvorens je je dossier kan afronden.
Tot vorige week kon ik het cliché bevestigen dat ze wel veel werken maar niet echt efficient, maar nu zijn er gewoon zo ontzettend veel patiënten en ben ik benieuwd of het idd de invloed van de volle maan is, maar dat zullen we volgende week zien wanneer deze afneemt.

njammie... ijsjes...









Veel meer noticias buiten mn stagebeschrijvingen kan ik niet geven. Dit weekend deed ik wel een zalige uitstapje met Sara in parque Tunari, een natuurpark aan de rand van Cochabamba, enerzijds hadden we een fijn uitzicht over deze immense vallei-stad, anderzijds konden we ook opmerken hoe een smoglaag deze stad begint te bezoedelen en waren we blij vrij te kunnen ademen tijdens onze boswandeling. Sara is een leuk jordaans meisje die k in Solomon Klein leerde kennen waar zij vrijwilligerswerk gaat doen. Verder hebben we cacho gespeeld, een danspasje gezet, een saunake gedaan, gejogd, en zowat het alledaagse dagelijkse leven beleefd. Voila, tot hier, kga dan maar wat rusten zodat k morgen terug een turno kan draaien…






een paar fotokes uit parque tunari...









hoja, en hier kan je ook enkele van mn ervaringen lezen, southgroup is de organisatie die deze intercambio regelt, (sorry vr mn engels, ik denk nogal in t spaans nu) www.southgroup.nl/blog.php

donderdag 9 oktober 2008

leuk is het leven in Cochabamba...

oeps en zo vergeet ik bijna m´n blog te updaten...

welja, ik voel me intussen helemaal thuis in dit boeiende Bolivia-land!

de stage is redelijk intensief, van 7u15 tot 17u, en als je wacht hebt, geen recup de volgende dag. maar ik sta nu op pediatrie, wordt verliefd op al die kleine schatten, en het is bovendien zo ontzettend leerrijk dat ik me weer helemaal inleef in geneeskunde. De consulten zijn nog net iets chaotischer als bij gynaeco. zo zijn er vb s ochtends n 25-tal patientjes die we, na de zaalronde en ontbijt, op een dikke 2 uur afhandelen. We zijn met 3 of 4 internen nu, in hetzelfde lokaal begint elk met een patientje voor zich. anamnese, klinisch onderzoek, dossier aanvullen en therapie uitschrijven. De pediater geeft aanvullende adviezen en zet handtekeningen.
Samen met ouders, zusjes en broertjes zitten we dus al gauw met een 15man opeengehoopt in een kamertje van amper 4 m2 groot.. n gezellige boel, kan je je wel voorstellen.
We moeten ook steeds op zoek naar tongspatels, voorschriften, de otoscoop, etc, of gaan schooien op emergencias, of hoe je ook zuinig leert omgaan met je materiaal.
Na de consulten bespreken we elke dag een pediatrisch thema, echt bijzonder interessant, en k heb t gevoel nog steeds elke dag zoveel bij te leren. Leuk is dat!

Ziezo, tot hier m´n intensieve geneeskundeleven, maar ook daarbuiten leid ik hier een zalig leventje, s avonds is er het pediatrievoorbereidingsstuk, maar evenzeer nog tijd om iets te gaan drinken of eten met vrienden, te joggen, te lezen, nr de dansles te gaan, etc etc.
M´n sociale contacten zijn intussen uitgebreid en ik ken enkele superfijne mensen die me het leven hier ook weer zoveel aangenamer maken. joepiejoepie.
Evenzeer begin ik ook een beetje te snappen hoe alles hier in z´n werk gaat en heb zelfs begrip kunnen krijgen voor het geneeskundig beleid en de manier van werken in het hospitaal.
Het enige wat ik zéér confronterend blijf vinden is de grote kloof tussen rijk en arm. Er lijkt hier bijna geen middenklasse te bestaan en dat is zo opvallend. (dat merk je in het ziekenhuis, maar bovenal begint alles bij de basiseducatie denk ik. wie geld heeft kan z´n kinderen naar een betere school sturen en zo zitten we in een vicieuze cirkel verweven.)

nog enkele bolivia-weetjes? de onderhandelingen ts Evo en de oppositie gaan voort, maar veel vooruitgang lijkt er niet te zijn. De banden met de VS moeten helemaal wijken voor die met Venezuala, Colombia en Cuba. Da´s redelijk poltiek eenzijdig natuurlijk en zorgt wederom voor weerstand, en ook de coca-industrie is n heel complex verhaal. En zo vul ik mn zondagvoormiddag door de krant te lezen en trachten n beetje wijs te raken in dit verwarrende systeem.
tja, t voorbije weekend was dus vooral uitrusten en feestjes houden met mn Boliviaanse ziekenhuisvriendjes, (echte fiesteros zijn het trouwens, die Bolivianen, en ook ik word hier morgen al half verplicht om n fiesta de despedida te houden want t is mn laatste dag in dat ziekenhuis. hehe.)

En vorige zondag ging k trouwens ook zalig sauna-en met Graciella en Nelson, mn huisgenootjes die hier boven op t appartement wonen en waarmee k nu meer en meer contact heb. gezellig gezellig! (en weg alle eenzaamheid :-) )!

Nog n laatste anekdote: gisteren was t topdag van bevallingen, vijf, waar er anders gemiddeld 1 is in het chiquitito hospital solomon klein. gevolg: alle schorten waren in de was en daar stonden we dan. En ja, nu op pediatrie doen we t neonatale onderzoek bij de geboorte, dus ook ik stond daar gisteren schoon met mn witte doktersjasje, net iets te dicht bij de bevallende vrouw, en plots plons plets, helemaal gezegend door een fontein amnionvocht.
thuis toch maar n tweede douche genomen, maar t belangrijkste was, wederom een gezonde baby in Bolivia. joepie!

chau chau chicos. un abrazo x ineke.