donderdag 20 november 2008

over bereikbaarheid en relativiteit en zo...

tyfoid koorts, slangenbeten, tuberculose, en teveel kindjes met diarree en deshydratatie,.... ik blijf het hier allemaal heel boeiend vinden. k kan ondetussen een stuk of twintig parasieten onderscheiden, en het is hier werkelijk dag en nacht bezig zijn met geneeskunde, want ofwel heb je wacht, ofwel ben je zo verzadigd dat ook je dromen bezoedeld worden door allerhande geneeskundethemas´s.
Intussen sta ik op pediatrie, doe ik soms al alleen consulten, en heb ik in opname mn eigen patientjes die k moet opvolgen en voorstellen. Meer verantwoordelijkheid dan ik ooit had op stage in België, en soms ook weer best spannend daar we vaak ondervraagd worden over pathofysiologie en therapie en ik vaak wat moet gaan bijstuderen. Kortom bijzonder leerrijk allemaal.

Vorige week ging k ook mee naar de "communidades", alleszins, dat was het plan. hier diep in de brousse liggen een aantal dorpjes verscholen, en die worden eenmaal per maand bevoorraad met medicijnen e.d.
De ambulance bracht ons tot het verste bereidbare punt en vervolgens zouden we ongeveer anderhalf uur moeten stappen (en o.a. 3 rivieren oversteken), ik vond best wel spannend, en vol nieuwsgierigheid trokken we met 2 internen en n verpleger op tocht..., na 10 minuten kwamen we aan aan de eerste rivier en dook meteen ook het eerste probleem op: het is regenseizoen en dan staat het water te hoog, de kano bleek te ontbreken en dus was het onmogelijk de rivier over te steken.
Daar stonden we dan met onze frigoboxen medicijnen en de onmogelijkheid de overkant te bereiken....
(ik was nog in twijfel of ik Bolivianen over het algemeen positivistisch of vooral fatalistisch vind; maar op dat moment heb ik besloten dat ze soms zo immens fatalistisch kunnen zijn, want lang hebben we daar niet staan treuzelen, noch oplossingen bedacht... "binnen drie maanden zal het waterniveau wel weer zakken" klonken mn kompanen overtuigd en zo keerden we het water snel onze rug toe... .

(dit fatalisme is volgens mij misschien ook een van de redenen waardoor dit land nog steeds in het staartje van ontwikkelingslanden bengelt, naast de moeilijkheid om eenheid te brengen in de immense culturele diversiteit van dit land. De situatie rond de indigino quecha-en aymari-bevolking, is zo ingewikkeld en blijft voor mij ook nog deels een boeiend raadsel.
Wat ik wel weet is dat er meer godverlaten dorpen bestaan dan je kan bedenken, en als je denkt het einde van de wereld bereikt te hebben, je dan nog steeds n beetje verder reiken kan, en dat daar dan weer plots levende mensen zullen opduiken. (zo zien we vb soms in het ziekenhuis mensen die een weg van 6u afgelegd hebben, te voet, met de fiets, met de moto om ons te bereiken.
En deze nacht bvb trok ik uit voor een referentie ivm foetale nood naar een van de nog bereikbare gezondheidsposten. We waren ongeveer een uur onderweg met de ambulance, en het bleef maar hobbelen tussen de verbazingwekkende schoonheid langs papaya- en bananenplantages. "Paradise by night" zongen Nancy en ik stilletjes, terwijl we verder en verder de onbereikbare wereld introkken die toch bereikbaar bleek. Prachtig.
Een rit van een drietal uren die je weer zo leert relativeren!

Even terug naar de rivieren, het is immers ook daarachter dat de verboden wereld van de coca ligt en hierrond hangt in deze streek ook een heel speciaal sfeertje; dit kon ik ook zelf nog merken toen ik zaterdag ging raften op de "espiritu sancto"(leuke naam vr een rivier trouwens). aan de oevers vind je naast vele vogelsoorten af en toe zogenaamde vissers die eigenlijk strategische wachtposten zijn voor de achtergelegen coca-velden, het is een publiek geheim, maar een interessant netwerk lijkt me vooral, en na de gekende VS-coca-oorlog gaat de illegale kweek, of mooie bijverdienste voor de anders arme boeren, hier heerlijk z´n gangetje. Ik weet er nog niet genoeg van om echt n mening te vormen dus dit tot hier.
Van 1/4e van de mannen die we in het ziekenhuis zien dacht ik initieel ook dat ze een of andere mondtumor hadden, maar dat bleek dan gewoon een bolletje gekauwde coca-blaadjes te zijn.

Jaja, andere culturen, alles is zo interessant en ik heb hier al zoveel indrukken te verwerken, dat het weer even tijd wordt om een dagje rust in te bouwen... en joepie... ik heb mn vrije dagen opgespaard en kan dit weekend heerlijk ontspannen... (hoja, vorig weekend had ik ook al 1 dagje vrij om op adem te komen... dan ging k raften en n natuurpark bezoeken... het moet weer even gezegd dat ook dit zo zalig en wondermooi was);
en dit weekend komen mn vegetatie-spot-vriendjes uit Cochabamba op bezoek. Ik vind het o zo de max, en Arturo, de bioloog, heeft beloofd ons de mooie Chapare-plekjes te laten zien en we gaan kamperen, joehoew, joehoew!!

ik laat jullie hier met een hele dikke zoen uit het blijvend boeiende Bolivia,

(en foto´s volgen later op picasa, kkan ze hier niet uploaden...)

chau

zondag 9 november 2008

trabajadores en villa tunari

voorbije week was zo impressionant dat ik niet goed weet waar te beginnen.
vooreerst, ik ben dus aangekomen in Villa Tunari, een klein dorpje van vier straten breed, maar evenzeer de toeristische ingangspoort in de jungle.

Het eerste waar je door bevangen wordt bij aankomst, is de vochtige hitte, maar je mond valt open van de prachtige groene omgeving en het continue zalige gezoem van allerhande dierengeluiden. schitterend!

M`n aankomst in het ziekenhuis daarentegen ervoer ik als iets minder romantisch. Ik werd met open armen ontvangen, en mocht direct m´n intrek nemen. Leuk denk je dan, maar dat is het niet als je een piepklein kamertje moet delen met twee meisjes en een hoop mieren, spinnen, krekels, vleermuizen, kakkerlakken en ander ongedierte.
Voorts werd er meteen gestreden tussen de verschillende ´turnogroepjes´om me in hun team te incorporeren. tja, dan maar naar het groepje waar ze slechts met drie zijn, en dat betekende dat ik meteen m´n eerste dag mocht doordraaien tot de volgende. even slikken, want ook hier is het nl elke drie dagen wacht doen en 34 uur aan een stuk doorwerken. ik snap niet hoe die bolivianen het volhouden.
Wat ik dan nog niet wist is dat ze hier ook én zaterdag én zondag werken. turno of niet. en ik die dacht hier ook de toerist te kunnen uithangen en volop apen en papegaaien te kunnen gaan bewonderen. Nee, m´n wil de boerenbevolking de kans gunnen om op hun vrije dagen op doktersconsult te kunnen gaan. hehe.

Tja, m´n eerste volledige week-enweekendwerk zit er op, en ik kan je verzekeren dat het best vermoeiend is maar anderzijds ook superinteressant. Ik sta op spoed en hier komt ook o.a. een heerlijk zootje van tropische ziekten binnen:leishmaniasis en talloze andere parasieten, Chagas, malaria, etc... en we zijn epidemiologisch de Dengue zone van de streek aan het localiseren; voorts kan ik me hier ook gretig bedrijven in wondzorg, want door de vochtige hitte infecteren zoveel wonden en ik kan je verzekeren rottend vlees STINKT.

Villa tunari is een minidorpje maar we zijn wel het referentieziekenhuis van de andere miniminidorpjes in de buurt, en de hoofdweg van Cochabamba nr Santa Cruz loopt er o.a door en zo krijgen we ook veel verkeersongevallen binnen.
We hebben geen traumatoloog, en doen dus zelf het voornaamste opknapwerk. En tja, per maand mag je hier als assistent vier dagen vakantie nemen, en dan is het natuurlijk jammer als je net dan wat voor hebt en bvb de anesthesist niet aanwezig is (zoals eergisteren het geval was), zo hebben we het twaalfjarig jongetje dan maar zonder verdoving onder handen genomen, want het is dat of de ambulance in en drie uur later aankomen in Cochabamba.
´s nachts staan we er vnl alleen voor (met we bedoel ik dus de internen waar ik hier ook toe behoor) en doen we ook de bevallingen alleen, nemen radiografieën en ontwikkelen die, etc etc (en kunnen gelukkig ook altijd de superviserende arts bellen hoor, maar die laat even graag z´n stempel achter en zo komt alle verantwoordelijkheid op ons af, als je achteraf maar voldoende communiceert aan de artsen is het goed!

Van hiërarchie is hier trouwens heel weinig te merken en de sfeer is hier superamikaal tussen studenten, assistenten, artsen, verpleegsters.
En ook ik schrijf trouwens al vlijtig de Boliviaanse protocollen voor, en hoewel nog enkele vragen bij hun aanpak neem ik patienten op, behandel hen, schrijf voor, stuur ze naar huis, geef hun adviezen, en ik vind het best wel leuk. Ook fijn vind ik altijd om een extra praatje te slaan met de familieleden en dat lijken ze ook te apprecieren.
Sommige situaties zijn echter heel schrijnend, en geld speelt hier een heel belangrijke rol. Meer dan eens per dag keren patiënten terug naar huis die wij willen opnemen, omdat ze het zich financieel niet kunnen permiteren. En het is een reëele prognostische schatting dat velen enkele dagen nadien zullen overlijden.
Zwangere vrouwen en kinderen tot 5jaar hebben een verzekering maar anderen niet. hehe.
(gelukkig zijn er nog de Cubanen, die aan een vrij unilaterale paternalistische ontwikkelingssamenwerking doen en ons af en toe geneesmiddelen schenken, maar daarover later meer)

Tja, de sfeer op de campus...zoals ik al schreef gaat het hier steeds heel vriendschappelijk aan toe, en ook bijzonder is dat iedereen die hier werkt, hier ook woont. Je eet hier, slaapt hier, doet je was en je plas. En ´s avonds gaan we volleyballen, basketten, maken fruitsla, etc, het lijkt wel een beetje een kamp. En gisteren stonden we met een hoopje dokters om 20 uur als een bende uitgelaten kinderen in de discotheek, sjonge sjonge, ze zijn soms echt een beetje gek die bolivianen.

Ook ik verklaarde mezelf een beetje gek in het begin van deze week om hier mn stage te willen komen doen, en verlangde even naar vrije stagedagen in België, maar ik voel me nu elke dag een stuk matuurder en zelfstandiger worden. dus ik denk dat het nog steeds goed gaat met me :-)

(en ja, vandaag ben ik trouwens ook verhuisd, naar de alojamiento rechttegenover het ziekenhuis waar nog een vijftal medestudenten verblijven. voor een luttele 25euro kan ik daar een maand een kamer huren. een beetje privacy en ruimte voor een verwende westerling. Er bezwijken geen kakkerlakken meer naast me als ik douche, maar ik word nu omringd door een hele zwerm muggen die zich tegoed zuigen aan dit westers bloed... tja, eenzaam ben je hier nooit. en alles is trouwens zo relatief, want buitenkomen en genieten van de limoenen, bananenplanten, mango- en palmbomen... een beetje zuurstof opsnuiven... eigenlijk is het ook een beetje paradijs alhier!

vele groetjes, ineke x

zaterdag 1 november 2008

huayna potosi en zo

ziezo, het weekje toerisme zit er op. back to reality, maar eerst nog even mn belevenissen neerpennen.
ik heb de huayna potosí, 6088m, gehaald en ben supergelukkig dat ik dit fysiek aankon!
tja, de eerste twee dagen waren speeltjes zoals oefenen in het gletsjerklimmen en fikse bergwandelingen; tot we dag 2 rond de middag aankwamen aan de laatste refugio op 5130 m.
s namiddags waren we lichtelijk verplicht een siesta te houden, maar we hadden een absoluut fun-team en hielden meer van sneeuwbalgevechten en andere sneeuwspelletjes, en wilden toch nog even langer van deze fijne omgeving genieten.
tja, dan toch maar om 19u de slaapzak in, want we moesten er om middernacht uit. Na wat coca-thee en energy-food, de gepaste uitrusting aantrekken, en om 1u vertrokken we, in troepjes van drie, met koorden aan elkaar vastgemaakt.
Met de onze voorhoofdlampjes had ik een beetje het gevoel een kerstverlichtingsslinger te zijn die zich langzaam rond de berg zou wikkelen. Maar het was zoveel mooier dan dat. Hoewel het fysiek soms zwaar was (vooral het laatste stuk waar bij we nog een stuk over de rotsen en over de gletsjer moesten klimmen (had bij mij soms meer weg van een klungelig geklauter)), was het de max, die ijsbijl en sneeuwpinnen met volle kracht en agressie in het ijs stampen en beetje bij beetje hogerop raken. super!
En tja, als je de uitputting nabij voelde, maakte één enkele blik naar de overweldigende sterrenhemel je weer helemaal soft en kreeg je weer zo n adrenalinerilling om verder te gaan. Schitterend gewoon!
M´n kompaan Marcus was een beetje ziekjes van de hoogte maar ook hij heeft het gehaald, en net na zonsopgang stonden we op de top van de Huayna Potosí! ZALIG!
En dan de terugweg, hehe, nadat ik de top wonderwel bereikt had, liet het zuurstofgehalte in mn hersenen het ook wat afweten en leek ik gelijk wat zattekes. We gingen naar beneden zonder al te veel energie (de energierepen waren op, het water bevroren en mn reserves lieten ook even op zich wachten), ik liep als eerste maar moest me keihard concentreren om op een lijn te lopen, te grappig eigenlijk, en net dan bij het eerste zonlicht konden we de prachtige gletsjers bewonderen, maar evenzeer opmerken hoe dicht tegen de afgrond we gelopen hadden en liepen. Toch proberen me zoveel mogelijk te concentreren, en ook de terugweg hebben we goed gehaald, de zon prikte al fel, de sneeuw werd moeilijker om in te stappen, en mn gezicht is nu als een appelsien waar je een dikke pel afhaald... maar niets boven het wonderlijke gevoel van deze bergtocht! En ´s avonds, terug in La Paz zijnde, hebben we met ons team nog een leuk feestje gebouwd (om vervolgens toch weer heel veel bij te slapen).

En ja, omdat k mn vakantie toch ten volle wilde benutten, heb ´k ook nog n schitterende mountainbike tocht gedaan. (de oude camino de la muerte, waar nu gelukkig geen auto´s meer rijden), vanaf 4600m in volle koude regen afgedaald tot 1200m, alwaar we ons tegoed deden aan lekker tropische temperaturen en een zalige duik in het zwembad. Wederom de max! En ik ben ook dankbaar weer zo´n leuke, boeiende en interessante mensen ontmoet te hebben.
welja, nu zijn we intussen terug in Cochabamba, en m´n liefde voor bergen lijkt alleen maar toe te nemen en zo onderneem k morgen weer n bergtochtje met mn eco-vriendjes van hier.

en dan maandag vertrek k naar het pittoreskere Villa Tunari in het Chapare-gebied, vooral bekend omdat Evo Morales leider was van de talloze coca-telers aldaar, en toen die onder druk kwamen te staan, heeft Morales hen aan een grondswetswijziging geholpen. Het zou vooral deze daad zijn die tot zn bekendheid geleid heeft en hem vervolgens zelf tot het presidentsschap bracht.
Hoja, ik heb er zin in om de stad te verlaten en me ook wat meer met de campesino´s bezig te houden...

Ziezo, zo zie je maar dat alles nog bijzonder goed gaat met mij hier.
een dikke zoen, tot later x